Niektórym mniej doświadczonym motocyklistom, którzy na co dzień poruszają się samochodami, z pewnością przydarzył się pewien dylemat. W jednośladzie właśnie nadszedł czas na wymianę oleju silnikowego, pogoda i wolny weekend zachęcają, by wyruszyć w trasę, jednak problem w tym, że właściciel maszyny zapomniał o kupieniu zapasu oleju, który mógłby posłużyć do wymiany. Ten sam problem miewają motocykliści u progu sezonu, jeżeli wymiany nie dokonali jesienią lub zimą. Okazuje się jednak, że w garażu znajduje się pokaźny zapas oleju silnikowego przeznaczonego do auta. Czy istnieje przeszkoda, aby w motocyklu użyć oleju samochodowego lub odwrotnie?
W rzeczywistości oleje motocyklowe i oleje samochodowe mają ze sobą bardzo wiele wspólnego, a opisy poszczególnych produktów i ich kategorii są niekiedy niemal identyczne. Jednak nie bez powodu wciąż mówimy o dwóch odrębnych kategoriach i na rynku nie funkcjonują oleje przeznaczone zarówno do aut, jak i jednośladów. Z czego to wynika? Dziś przedstawiamy podobieństwa i różnice pomiędzy olejami silnikowymi przeznaczonymi do samochodów i motocykli!
Oleje mineralne, syntetyczne i półsyntetyczne
Pierwszym podobieństwem, jakim oleje motocyklowe odznaczają się w stosunku do samochodowych jest ich pochodzenie, ale tylko bez zagłębiania się w szczegóły. W obu przypadkach podstawowa klasyfikacja olejów dzieli produkty na trzy kategorie:
- oleje mineralne,
- oleje syntetyczne,
- oleje półsyntetyczne.
Oleje mineralne mają pochodzenie naturalne, ponieważ są efektem rafinacji ropy naftowej. Dawniej do smarowania wykorzystywano tylko tego typu ciecze, ale obecnie odchodzą one do lamusa, ponieważ nie są najbardziej efektywne, a ponadto pozostawiają po sobie ślad w postaci szkodliwych dla silnika osadów. Na drugim biegunie znajdują się oleje syntetyczne. W ich przypadku brak jakichkolwiek składników mineralnych przekłada się na doskonałe właściwości oleju, a także ograniczanie wspomnianych zanieczyszczeń, ale w parze z tymi cechami idzie również wyższa cena. Jeśli chodzi o oleje półsyntetyczne, ich baza to olej mineralny poddany hydrokrakingowi, co stanowi pewien kompromis pomiędzy jakością smarowania a ceną oleju.
Zarówno w przypadku samochodów, jak i motocykli najlepszym wyborem pozostają oczywiście oleje syntetyczne. Dużą popularnością na obu rynkach cieszą się także półsyntetyki. W przypadku olejów do jednośladów dominacja syntetyków jest bardziej wyraźna i to nie przypadek. Specyfika pracy silnika motocyklowego jest bowiem inna niż w przypadku samochodów. Są one generalnie bardziej obciążone, osiągają wyższe obroty i pracują w wyższych temperaturach, a dodatkowo duża część motocykli posiada silniki chłodzone powietrzem. Z tego względu dobre właściwości oleju silnikowego są w przypadku motocykli bardziej pożądane, a olej w dużym stopniu odpowiada również za chłodzenie jednostki napędowej.
Rola oleju silnikowego w motocyklu i kluczowe dodatki
Duże różnice pomiędzy olejami motocyklowymi, a ich odpowiednikami przeznaczonymi do samochodów uwydatniają się, jeżeli przeanalizujemy rolę oleju silnikowego w obu rodzajach pojazdów. Co ciekawe, jeszcze kilkadziesiąt lat temu, bardzo często stosowano je zamiennie, ponieważ były poddawane podobnym obciążeniom. Dziś sprawa wygląda nieco inaczej. Większość współczesnych motocykli posiada silniki czterosuwowe, w których obieg oleju jest wspólny ze skrzynią biegów i sprzęgłem. Wymogło to na producentach wprowadzenie specjalizacji. W tego rodzaju olejach znajdziemy odpowiednie dodatki między innymi na bazie fosforu i cynku, które korzystnie wpływają na pracę układów poza silnikiem, a także sprawiają, że olej lepiej spisuje się w wyższych temperaturach. Wysokie obroty silnika sprawiają, że olej motocyklowy musi również charakteryzować się wysoką odpornością na ścinanie. Warto jeszcze nadmienić, że oleje przeznaczone do samochodów zawierają modyfikatory tarcia, które niestety nie są dobre dla silników motocyklowych, a przede wszystkim miałyby opłakane skutki w kontakcie ze sprzęgłem maszyny.
Niskopopiołowe oleje samochodowe
Producenci samochodów, a także europejscy prawodawcy zwracają coraz większą uwagę na ekologię, a powszechne wykorzystanie aut z silnikami spalinowymi niestety nie wpisuje się w najnowsze trendy. Sprawia to, że funkcje i składy chemiczne olejów samochodowych oraz motocyklowych jeszcze bardziej się różnią. W silnikach samochodowych od dawna pojawiają się coraz mocniej zaawansowane systemy oczyszczania spalin, między innymi filtry DPF i katalizatory. Z tego względu oleje przeznaczone do silników samochodowych muszą być olejami niskopopiołowymi. Osobne wymagania dotyczą silników samochodowych wyposażonych w system start-stop. Produkty wykorzystywane w takich silnikach muszą pozostawiać na ściankach odpowiednią warstwę ochronną. Co stałoby się, gdyby olej motocyklowy przez pomyłkę zaaplikować do silnika samochodowego? Biorąc pod uwagę, że muszą one spełniać zupełnie inne wymagania i z natury nie są niskopopiołowe, prawdopodobnie szybko doszłoby do uszkodzenia filtra DPF.
Klasyfikacja olejów silnikowych ze względu na lepkość zimową i letnią
Pomimo coraz bardziej istotnych różnic, uniemożliwiających naprzemienne stosowanie olejów silnikowych i motocyklowych, występują pomiędzy nimi znaczne podobieństwa. Jednym z nich jest używana na obu rynkach klasa lepkości – SAE. Na tej podstawie możemy wyróżnić sześć klas lepkości zimowej, którym odpowiadają liczby poprzedzające wykorzystywany w tej klasyfikacji symbol W. Im niższa liczba poprzedza tę literę, tym rozruch silnika możliwy będzie w niższych temperaturach. Warto pamiętać, że poniżej pewnego poziomu temperatury olej przestaje dobrze spełniać swoją funkcję w trakcie rozruchu, ponieważ traci swoją płynność i pompowalność.
Dodatkowo wyróżnia się także osiem klas tak zwanej lepkości letniej odnoszących się do pracy oleju w wyższych temperaturach. Cyfra ją określająca, według klasyfikacji SAE, jest podawana za literą W. Klasyfikacja letnia opisuje, jaką lepkość kinetyczną posiada olej w temperaturze 100°C oraz jaka jest jego lepkość dynamiczna w temperaturze 150°C. Im wyższą wartość przyjmuje liczba, tym lepkość oleju będzie wyższa w standardowej temperaturze pracy silnika.
Prawidłowy dobór oleju motocyklowego – kluczowe zalecenia producenta
Dobór oleju do silnika motocyklowego nie jest prostą sprawą. Dokonując go, należy zwrócić uwagę na wspomnianą klasę lepkości, dostosowaną do polskich warunków klimatycznych, ale również klasę jakości – API. Oleju silnikowego do motocykli nie należy wybierać kierując się intuicją, bo może się to źle skończyć dla silnika, jeśli nie od razu, to po pewnym czasie. Najrozsądniejszym wyborem jest postępowanie zgodne z zaleceniami producenta pojazdu. Pomiędzy poszczególnymi modelami jednośladów występują niekiedy ogromne różnice związane z wymaganiami dotyczącymi optymalnego oleju. Co ciekawe, błąd może przydarzyć się nawet najbardziej doświadczonym motocyklistom, bo różnice występują niekiedy nawet pomiędzy poszczególnymi rocznikami tego samego modelu! Jedno jest pewne – na oleju silnikowym nie warto oszczędzać i naprawdę opłaca się postępować zgodnie z zaleceniami producenta. Dotyczy to także częstotliwości wymiany oleju, która powinna być dokonywana po osiągnięciu konkretnego przebiegu, a także przed rozpoczęciem lub po zakończeniu sezonu.
Szukasz odpowiedniego oleju silnikowego do swojego motocykla? Produkty najwyższej jakości znajdziesz w ofercie sklepu internetowego Aparts, gdzie są one dostępne w naprawdę konkurencyjnych cenach. Nie zawiedziesz się nawet, jeśli twoja maszyna ma bardzo specyficzne wymagania odnośnie do rodzaju oleju silnikowego. W Aparts kupisz przez internet wszystkie niezbędne części, podzespoły i akcesoria do naprawy i serwisowania twojej maszyny!
